همان‌طور که اشاره شد، نرم افزار یکپارچه ساز ESB (Enterprise Service Bus)  یک سیستم نرم افزاری است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا ارتباطات بین اجزای مختلف سیستم‌هایشان را بدون توجه به پروتکل‌های متفاوتی که دارند، بهبود بخشند. فارغ از اینکه استفاده از نرم افزار یکپارچه‌ ساز سرویس‌ها می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا هزینه و زمان مورد نیاز برای یکپارچه ‌سازی سیستم‌های مختلف را به حداقل برسانند و قابلیت انعطاف‌پذیری و تغییرات سریع در فناوری‌ها را فراهم نمایند، ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی نیز دارد که منجر به بهبود عملکرد کلی برنامه‌های نرم افزاری نیز می‌گردد. اصلی‌ترین ویژگی‌ها و قابلیت‌های‌ یک نرم افزار یکپارچه ساز ESB را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• قابلیت اتصال به سرویس‌ها و برنامه‌های مختلف را به سازمان می‌دهد و امکان ترکیب سرویس‌های مختلف را به سادگی فراهم می‌کند.
• قادر به تبدیل فرمت‌های داده‌های مختلف است و می‌تواند اطمینان حاصل کند که داده‌ها به سادگی بین سرویس‌ها تبدیل شده و منتقل می‌شوند.
• واسط بین سرویس‌ها و برنامه‌ها را مدیریت می‌کند و اجازه می‌دهد تا ارتباطات میان آن‌ها بهینه شود.
• قادر است کنترل دسترسی به سرویس‌ها و داده‌ها را بر اساس سطح دسترسی مشخص شده تنظیم کند.
• می‌تواند مدیریت پیام‌ها را فراهم کرده و امکان ارسال، دریافت، ترتیب دهی و کنترل پیام‌ها را فراهم کند.
• امکانات لازم برای مدیریت کارایی و عملکرد سرویس‌ها را فراهم کرده و به کاربران اطلاعات مفید در مورد عملکرد سیستم را ارائه دهد.
• سامانه ESB می‌تواند امکانات امنیتی را فراهم کند که از حفظ امنیت در ارتباطات و تبادل داده‌ها، اطمینان حاصل شود.

این ویژگی‌ها و قابلیت‌های سامانه ESB به سازمان‌ها کمک می‌کند تا ارتباطات و تبادل داده بین سرویس‌ها و برنامه‌ها را بهبود بخشند و انعطاف‌پذیری در ساختار سیستم‌های اطلاعاتی و تکنولوژی‌ها را فراهم کنند.

نرم افزار یکپارچه ‌ساز یک نرم افزار انعطاف‌ پذیر است که بدون توجه به فناوری، پلتفرم یا سرویس‌دهنده مخصوص به خود، قابلیت تجزیه و تحلیل، تبادل و تبدیل اطلاعات و سرویس‌ها را فراهم می‌کند. سامانه ESB نقش مهمی در معماری سیستم‌های اطلاعاتی پیچیده ایفا می‌کند و امکان ایجاد ارتباط بین برنامه‌ها، دستگاه‌ها و سیستم‌های مختلف را فراهم می‌نماید. به طور کلی می‌توان کاربردهای نرم افزار یکپارچه ساز را در موارد زیر خلاصه کرد:

• اتصال چندین سیستم به یکدیگر و برقراری ارتباط میان آن‌ها
• قابلیت تبادل داده بین سیستم‌ها و انتقال صحیح و به موقع داده‌ها
• امکان ترجمه پروتکل‌های مختلف ارتباطی برای سیستم‌های متفاوت در جهت برقراری ارتباط میان آن‌ها
• مدیریت واسط‌های مرکزی میان سیستم‌های نرم افزاری
• اعمال امنیت در ارتباطات بین سیستم‌ها و انتقال امن داده‌ها
• قابلیت مانیتورینگ و ثبت وضعیت ارتباطات بین سیستم‌ها و امکان گزارش‌گیری در مورد عملکرد سامانه
• قابلیت توسعه و گسترش نرم افزارهای سازمانی برای اضافه کردن سیستم جدید و ارتباط با سایر برنامه‌ها

با استفاده از این ویژگی‌ها و قابلیت‌های نرم افزار یکپارچه ساز ESB، سازمان‌ها قادر خواهند بود تا ارتباطات را بین سیستم‌های نرم افزاری مختلف بهبود بخشند که به صورت مؤثرتر و کارآمدتر با یکدیگر همکاری کنند.

سامانه ESB به عنوان یک نقطه ورود و خروج برای اطلاعات و سرویس‌ها در یک سازمان عمل می‌کند. این نرم افزار قابلیت ایجاد ارتباط بین سیستم‌های مختلف تحت وب و فناوری‌های مختلف را دارد و به آن‌ها اجازه می‌دهد که با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و اطلاعات را تبادل کنند. از جمله ویژگی‌های سامانه ESB می‌توان به تبدیل فرمت‌های داده، مدیریت پیام‌ها، ایجاد فرایندهای کسب و کار، امنیت، پیگیری و کنترل دسترسی اشاره کرد. پس می‌توان گفت اساساً نرم افزار یکپارچه ساز برای تأمین امنیت اطلاعات وارد سازمان‌ها شد تا سیستم‌های مختلف را به صورت خودکار به هم متصل نماید و نقش کاربران را در دسترسی به اطلاعات کم‌رنگ کند.

نرم افزارهای یکپارچه ساز قادرند زبان مشترکی میان برنامه‌های مختلف سازمان باشند و با کاهش پیچیدگی‌های ارتباطی، آن‌ها را به یکدیگر متصل کنند. با این کار دیگر نیازی نیست داده‌ها و اطلاعات به طور جداگانه و چندباره از یک سیستم به صورت دستی وارد سیستمی دیگر شود. بلکه داده‌ها در یک بستر مشترک با یکدیگر قرار می‌گیرند و برنامه‌های مختلف می‌توانند بدون دخالت کاربر آن‌ها را جابه‌جا کنند، در نتیجه شاهد کاهش چشمگیر خطاها و افزایش کیفیت داده‌های صحیح خواهیم بود.